Grenzen stellen

Pas als je je eigen grenzen kent kun je ook je grenzen stellen aan anderen. 

Dit is voor mij een leerproces geweest de afgelopen jaren. In deze blog vertel ik daarover. 

Al vanaf jongs af aan zag ik dat Cass anders reageerde op straffen (naar de gang bijv.) Het 'straffen' paste mij ook niet zo, het is erg lastig om je kind te zien strubelen in het leven en hem dan aan te pakken. Ik was meer van 'als je iets doet wat niet mag leg ik uit waarom dat niet mag' Cass reageerde eigenlijk helemaal niet op mijn (strenge ) aanspreken. Hij ging maar door en door en haalde het bloed onder mijn nagels vandaan. Waar mijn dochter (zonder ass) ziet en aanvoelt dat ze nu echt moet stoppen doet hij er juist een tandje bij. En dan ga je als moeder van 0 naar 100, omdat je je geduld probeert te bewaren maar te lang waardoor de bom ontploft. En dan ontploft ook de bom bij hem en zit hij 'ineens'  in een boze bui. Het voelt alsof je kind geen respect heeft voor je. Meerdere opvoedboeken las ik...maar niks gaf de sleutel. Mensen om mij heen zeiden dat ik hem 'harder' aan moest pakken. Ik voelde me een slechte moeder. Het voelde alsof ik mijn zoon niet onder controle had.

En toen was daar de diagnose Autisme. Dat betekende weg met alle standaard opvoedboeken en meningen van mensen om mij heen en Hallo 'geef me de 5', thuisbegeleiding en Speciaal Onderwijs. Het betekende dat Cass VEEL meer duidelijkheid en structuur nodig had en juist geen baat had bij mijn manier van opvoeden. Hij had totaal geen boodschap aan de 'waarom' De regels waren niet duidelijk en ik was niet consequent genoeg.

Thuisbegeleiding

De eerste keer dat de thuisbegeleiding kwam had ze meteen wat meegenomen. Een groene, oranje en rode kaart. Ze vertelde dat ik deze moest laten zien bij gedrag wat ik niet accepteer. Groen is goed. Oranje is een waarschuwing. Bij rood moest een consequentie komen. Een waarop ik hem echt zou 'raken'. Dat was heel lastig voor me, ik zou zijn lekkers hebben kunnen afpakken welke hij altijd in de middag krijgt. Maar dat is een 'uitgestelde straf' ik koos voor een directe aanpak en dat is naar het halletje bij de trap. 

Daarnaast deed ze me voor hoe ik 'streng' moet praten. Mijn stem was namelijk veel te lief en moest directer. Daarmee ging ik aan de slag. 

 

 

Groen, oranje en rode kaartjes

Voordat ik bovenstaande punten aan kon pakken moest er het een en ander gebeuren. Ik liep tegen een aantal dingen aan:

- Hoe krijg ik Cass in het halletje

- Inrichting van het halletje

- Wanneer geef ik hem dan precies oranje of rood - ofwel wat zijn mijn grenzen?

Ik kwam er achter dat ik niet goed mijn grenzen kenden. En als je je eigen grenzen niet goed kent....hoe kan ik dan ooit grenzen aan het gedrag verbinden van Cass. 

 

Hoe krijg ik Cass in het halletje

Deze vraag heb ik besproken met de thuisbegeleiding. Waar ik 'bang' voor was sprak ze uit. 'Jij zorgt dat hij in het halletje komt, hoe dan ook'. Dit zal een paar keer heel heftig zijn maar als hij weet dat jij dit ALTIJD zal doen als hij niet zelf gaat, en jij staat er helemaal voor dan zal het tzt niet meer nodig zijn. Dit betekend in realiteit dus zodra Cass niet luisterd ik hem beetpak en meeneem naar het halletje. Als hij gaat schoppen of slaan of bijten houd ik zijn armen op zijn rug tot hij rustig is. Cass had regelmatig boze buien, de afgelopen jaren werden deze erger en gerichter en konden wel tot 30 min aanhouden, hij was dan echt onbereikbaar. Ik was het er mee eens dat dit zo niet langer door kon gaan. Daarom kon ik hier ook achter staan. Juist nu omdat hij nog maar 6 jaar was en ik hem nog makkelijk aan kon. 

 

Inrichting halletje

Het halletje moet wel veilig zijn voor een boos kind.  Ik heb Cass verteld waarvoor het halletje is - om rustig te worden. Hij bedacht zelf om zijn zitzak er neer te zetten, zijn zwaarteknuffel en wat stiften. Hij heeft het halletje met wat tekeningen versierd. Ook hebben we er een kleurenlamp ingedaan. Hij was er helemaal tevreden mee! 

 

Wanneer welke kleur kaart

Ik had niet duidelijk in mijn hoofd wanneer er welke kleur kaart nodig is. Geef ik nou bij een klein duwtje een oranje kaart of een rode kaart? Uiteindelijk heb ik picto's opgezocht (op www.sclera.be), hieronder tekst gezet en uitgeprint, geknipt en gelamineerd. Op de picto's heb ik klitteband gedaan. Ik heb 3 vellen gekleurd papier gelamineerd - groen - oranje - rood (zie foto's onderaan) Als Cass nu iets doet wat niet mag laat ik hem de picto zien ik zeg erbij 'jij doet nu brutaal tegen mij en daarom heb je een oranje kaart, als jij doorgaat krijg je rood en ga je naar de hal' 'Als ik iets zeg tegen jou zeg je 'oke of ja mama'. Ik geef hem dan even puzzeltijd, dat betekend dat hij soms toch nog even 1 of 2 keer een gekke bek trekt. Dat laat ik dan toe als ik zie dat het daarna stopt. Mocht hij door gaan met brutaal zijn krijgt hij rood en gaat hij naar de hal voor 2 minuten. 

In het begin was het belangrijk dat ik ook de groene kaarten weer neer legde. Een oranje kaart geld niet voor de hele dag, en nadat hij rood had gehad en ik voelde ingang om er over te praten nam ik de groene kaart mee. Dan weet hij direct dat het weer oke is. Praten achteraf was in de meeste gevallen niet te doen omdat hij daar geen ingang voor had. 
Ook gebruikte ik de groene kaarten voor de groene duimen. Dus als ik zag dat hij iets deelde met zijn zus (wat uitzonderijk is) kon hij een extra groene duim verdienen voor zijn beloningskaart. Hierover in een andere blog meer. 

Dit is voor mij een hele fijne manier om met kleurenkaartjes te werken omdat de grenzen nu heel duidelijk zijn, ik word zelf dus veel minder boos, en omdat ik die grenzen nu ken ga ik zelf ook niet meer van 0 naar 100. Daarnaast kan gaf ik eerder wel 5 waarschuwingen voor het 'genoeg' was en nu is het heel duidelijk; 1 waarschuwing, 2e keer = rood. En bij rood kan je niet meer terug want daar zit een consequentie aan. De regels zijn nu gekaderd voor Cass en dat geef heel veel rust! 

 

Kijk naar de oorzaak achter het gedrag

Wat belangrijk is om te zeggen; Veel van de gedragingen bij een oranje of rode kaart komen voort uit onder of overprikkeling bij Cass of 'niet ingevulde tijd'. Door veel over autisme te leren en samen met de ergotherapeut een signaleringslijst in te vullen leerde ik steeds meer over mijn zoon en wat hem helpt om niet in het rode te komen. 

Over de signaleringslijst zal ik ook nog een blog schrijven.

Hoe gaat het nu

In het begin heb ik regelmatig mijn zoon vast moeten houden in boze buien. Eerst wordt het dan even heftiger maar dan lijkt er een ontlading te komen door intens verdriet. Dit duurt 2 min bij elkaar. Als ik hem niet vast hield duurde de bui veel langer. We zijn nu 1.5 jaar bezig met de kleurenkaartjes en het geeft enorm veel houvast. Waar mijn zoon eerst dagelijks meerdere rode kaarten kreeg, krijgt hij er nu misschien 1 per week. Het agressieve  gedrag is zeldzaam geworden! 
Mijn kind is veel blijer, hij straalt meer, weet heel goed wat wel en niet mag en en zoals je weet een blij kind is een blije mama. 

Dit alles is niet alleen het gevolg van bovenstaande, maar een combinatie met de aanpak, hem snappen, hem aanspreken op zijn niveau, veel picto's gebruiken (of tekenen) , verwachtingen bijstellen, speciaal onderwijs, medicatie wat hem een filter heeft gegeven en nog veel meer. 

Maak jouw eigen website met JouwWeb